Ηφαιστειακή Δραστηριότητα στη Ελλάδα

Στην Ελλάδα υπάρχουν 39 ηφαίστεια, με μεγαλύτερα εκείνα της Σαντορίνης αυτά της Μήλου, της Νισύρου και των Μεθάνων.

Το ηφαίστειο της Σαντορίνης έχει τη μεγαλύτερη καλντέρα στον κόσμο με ύψος 300 μέτρα και διάμετρο 11 χιλιόμετρα. Στη Μήλο έχουμε το ηφαίστειο Φυριπλάκας, ύψους 220 μέτρων  και διαμέτρου 1700 μέτρων, ενώ το ηφαίστειο της Νισύρου έχει μια από τις μεγαλύτερες καλδέρες στο κόσμο, με ύψος 650 μέτρα και διάμετρο 3 χιλιόμετρα.

(Πηγή: ola-gia-ta-hfaisteia.blogspot.com)

Στη Βόρεια Έυβοια υπάρχουν πολλά και μικρά ηφαίστεια (Μαλιακός κόλπος, Παγασητικός, Κολπίσκος Αγίου Γεωργίου, Όριο, Μετόχι, Λιχάδα, Οξύλιθος Κύμης και αλλού). Στη Σκύρο έχουμε το ηφαίστειο Μπάρες και τις νησίδες Ψαθούρα και Ψαθουροπούλα, ενώ στη Χίο υπάρχει στην περιοχή Αντιστρόβιλα και Εμπορικού. Στη Λήμνο:  Μέθανα με ύψος 417 μέτρα και διάμετρο 150 μέτρα. Στη Θήβα υπάρχει ηφαίστειο μεταξύ Βελεστίνου και Αλμυρού και στον Έβρο στην περιοχή Φερρών – Σαππών, ενώ πολλά μικρά ηφαίστεια βρίσκονται στην Έδεσσα, στην περιοχή της Αλμωπίας.

(Πηγή: www.slideshare.net)

Τα ηφαίστεια του Αιγαίου (νησιωτικό τόξο Αιγαίου): Ο γεωγραφικός χώρος του Αιγαίου είναι μία από τις πιο σεισμογενείς περιοχές της Γης, καθώς οι γεωλογικές μεταβολές που συμβαίνουν σε τακτά χρονικά διαστήματα στην περιοχή αυτή είναι έντονες και συνεχείς. Η περιοχή του Αιγαίου διαμορφώθηκε τα τελευταία 23 εκατομμύρια χρόνια, δηλαδή στη διάρκεια της πιο πρόσφατης γεωλογικής περιόδου του ανώτερου καινοζωικού.

Στο ηφαιστειακό τόξο του Νότιου Αιγαίου ανήκουν τα ηφαίστεια στο Σουσάκι, στα Μέθανα, στον Πόρο, στη Μήλο, στη Νίσυρο και στη Σαντορίνη. Όλα αυτά τα ηφαιστειακά κέντρα βρίσκονται κατανεμημένα κατά μήκος μιας ζώνης (με πλάτος  λίγα δεκάδες χιλιόμετρα και μήκος 450 χιλιόμετρα), η οποία αρχίζει από τον ισθμό της Κορίνθου και καταλήγει στη Νίσυρο. Κατά μήκος αυτού του τόξου υπάρχουν μόνο τρία ενεργά ηφαίστεια (Σαντορίνη, Νίσυρος και Μέθανα). Από αυτά, το ηφαίστειο των Μεθάνων βρίσκεται σε μεταηφαιστειακή δράση, ενώ τα ηφαίστεια της Νισύρου και της Σαντορίνης παρουσιάζουν σημαντική ηφαιστειακή δραστηριότητα.
Πηγή www.e-telescope.gr

(Πηγή slideplayer.gr) 

Στο Αιγαίο πέλαγος υπάρχουν ηφαίστεια που έχουν δημιουργηθεί από τη σύγκρουση των τεκτονικών πλακών Ευρώπης και Αφρικής. Το μέτωπο της σύγκρουσης βρίσκεται νότια της Κρήτης όπου η Αφρικάνικη πλάκα βυθίζεται κάτω από την Ευρωπαϊκή. Η Αφρικανική πλάκα χτυπάει το μανδύα της γης σε βάθος 120-140 χιλιομέτρων και γεννιέται το μάγμα, από την τήξη των πετρωμάτων. Το μάγμα στη συνέχεια ανεβαίνει προς τα πάνω και συσσωρεύεται στους μαγματικούς θαλάμους. Το ηφαιστειακό τόξο του Αιγαίου αποτελείται από τέσσερα ηφαιστειακά συγκροτήματα:

-          Σαρωνικού με κυριότερο τα Μέθανα

-          Μήλου - Αντιμήλου - Κιμώλου - Πολυαίγου – Γλαρονησίων (το πιο μεγάλο σε έκταση)

-           Σαντορίνη - Κολούμπο (υποθαλάσσιο)

-          Νίσυρος - Γυαλί

Αυτά τα ηφαίστεια προέρχονται από τον πυθμένα του Αιγαίου πελάγους και έχουν αναδυθεί στην επιφάνεια της θάλασσας. Αρκετά όμως είναι υποθαλάσσια.

Το νησιωτικό (ηφαιστειακό) τόξο του Αιγαίου αποτελείται κατά κύριο λόγο από νησιωτικά ηφαίστεια, εκ των οποίων τα πιο ενεργά είναι το Κολούμπο της Σαντορίνης (υποθαλάσσιο) και της Νισύρου. Τελευταία φορά που εκχύθηκε λάβα είναι πολύ πιθανόν το 2009 από το Κολούμπο της Σαντορίνης.

Κατά μήκος του τόξου υπάρχουν και άλλα ηφαίστεια. Ωστόσο, επειδή έδρασαν πριν εκατοντάδες χιλιάδες ή και εκατομμύρια χρόνια, τα ίχνη τους έχουν σβήσει με την πάροδο του χρόνου. Μόνο το σκούρο χρώμα των πετρωμάτων θυμίζει ότι κάποτε υπήρχε ηφαίστειο. Τέτοια είναι τα νησιά Αίγινα και Πόρος και η βραχονησίδα Παραπόλα (ή αλλιώς Καμένη) νότια των Σπετσών.

Η τελευταία μεγάλη έκρηξη ηφαιστείου στον ελληνικό χώρο έγινε το 1650 μ.Χ. από το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο της Σαντορίνης.

Η Μινωική έκρηξη του 1630 π.Χ. του ηφαιστείου της Σαντορίνης είναι η μεγαλύτερη που γνώρισε ποτέ ο ανθρώπινος πολιτισμός.